23 maja 2023 roku w siedzibie oddziału okręgowego Narodowego Banku Polskiego w Krakowie odbyło się uroczyste otwarcie wystawy „Mikołaj Kopernik – życie i dzieło” przygotowanej przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych. W następnych miesiącach wystawa odwiedzi kolejne miasta w kraju i za granicą.

W wydarzeniu wzięli udział wiceszef Ministerstwa Edukacji i Nauki Tomasz Rzymkowski, wiceminister resortu spraw zagranicznych Piotr Wawrzyk, wojewoda małopolski Łukasz Kmita, dyrektor Biura Akademii Kopernikańskiej prof. Witold Mazurek oraz przedstawiciele Akademii Kopernikańskiej, w tym członkowie izb Akademii w kraju i z zagranicy.

Cztery rocznice

Wiceminister edukacji i nauki w wystąpieniu skupił się na wkładzie Kopernika w rozwój nauki. Tomasz Rzymkowski podkreślił, że jego prace uczyniły go symbolem naukowego odkrycia i postępu. – Twórca heliocentrycznego modelu Układu Słonecznego nie tylko rewolucjonizował astronomię, ale także żył i tworzył w szczególnym momencie historycznym, a jego odkrycia były i wciąż są inspiracją, co jest wyraźnie widoczne na wystawie – podkreślał.

Autorzy wystawy zwrócili uwagę na fakt, że w tym roku obchodzimy 550. rocznicę urodzin znakomitego polskiego naukowca, 510-lecie narodzin teorii heliocentrycznej oraz 480. rocznicę jego śmierci i wydania „De revolutionibus orbium coelestium”. Dzieła, które zapoczątkowało przewrót w astronomii i prawdziwą rewolucję w pojmowaniu świata.

Przez ekspozycję prowadzą plansze z reprodukcjami szeregu unikalnych eksponatów, które podkreślały różne aspekty życia i dziedzictwa Kopernika. Wśród nich znalazły się m.in. znaczki i medale z wizerunkiem Kopernika, portrety artystów z różnych epok, cytaty z rękopisów i dokumentów związanych z jego pracami, zdjęcia pomników upamiętniających uczonego, a także liczne materiały ilustrujące odbiór jego odkryć przez ludzi mu współczesnych.

Uczony i kanonik

Rzymkowski podkreślił również, że jednym z celów wystawy jest ukazanie Kopernika jako człowieka, który nie tylko prowadził badania naukowe, ale także pełnił funkcję warmińskiego kanonika. Dodał, że eksponaty na wystawie dają możliwość lepszego zrozumienia zarówno naukowych odkryć wielkiego astronoma, jak i kontekstu, w którym powstały.

W trakcie wystąpienia usłyszeliśmy też, że postać Mikołaja Kopernika to wspaniały przykład gorącego patrioty, a zarazem jednego z pierwszych w historii świata prawdziwego humanisty, którego horyzonty i zainteresowania były równie szerokie, jak w przypadku starszego o dwie dekady artysty i uczonego Leonarda da Vinci.

Wiceminister resortu spraw zagranicznych Piotr Wawrzyk wskazywał natomiast na znaczenie dokonań Mikołaja Kopernika dla nauki i kultury nie tylko w Polsce. – Nasza misja, jako Ministerstwa Spraw Zagranicznych, to propagowanie dorobku naukowego i kulturalnego naszego kraju na świecie. Ta wystawa to doskonałe narzędzie do tego, by pokazać, jak wielki wpływ na rozwój nauki miał Kopernik – mówił Wawrzyk.

Jak podkreślono, MSZ ma nadzieję, że dzięki temu projektowi obraz Polski jako kraju, w którym nauka ma długą i bogatą historię, zostanie umocniony na arenie międzynarodowej.

Prawdziwy kapitał

Prof. Mirosław Lenart, dziekan krakowskiego Kolegium Filozofii i Teologii Szkoły Głównej Mikołaja Kopernika, nawiązał podczas uroczystości do swojej funkcji edukacyjnej, podkreślając znaczenie przekazywanej wiedzy. – Pieniądze mogą dostarczyć nam wygód i ułatwień, ale to wiedza jest siłą, która pozwala na zdobycie i efektywne zarządzanie tymi zasobami, na osiągnięcie sukcesu. To ona jest prawdziwym kapitałem. Prawdziwym kapitałem są studenci – zauważył.

Kontynuując, podkreślił też, jak ważną rolę odgrywa edukacja w utrzymaniu i promowaniu dziedzictwa Kopernika. Wystawa to nie tylko hołd dla wielkiego uczonego, ale także cenne narzędzie edukacyjne, które pomaga utrwalić wiedzę o jego osiągnięciach.

Po pokazie w Krakowie wystawa prezentowana będzie w kolejnych miastach w Polsce i za granicą, co będzie doskonałą szansą podzielenia się wiedzą o dziedzictwie Kopernika z międzynarodową społecznością. Po pokazie ekspozycji w Warszawie, Kielcach i teraz Krakowie, wystawa trafi m.in. na I Światowy Kongres Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą w Jachrance, a następnie do Urzędu Gminy w Gietrzwałdzie.